ერნესტ მანგნელი - მეორე რიგში მარცხნიდან პირველი

"მანჩესტერ იუნაიტედის" ისტორიას ბევრი დიდებული სახელი ახსოვს. ბასბი, ფერგიუსონი, ლოი, ბესტი, მერედიტი, დაუსრულებლად შეიძლება ჩამოთვლა. ინგლისის საფეხბურთო ისტორიის განმავლობაში 20 ჩემპიონობა. ტიტულების რეკორდული მაჩვენებლისკენ სვლა გუნდმა 1903 წელს დაიწყო, როცა ინგლისის საშუალო დონის გუნდში "ბოლტონიდან" საშუალო დონის მწვრთნელი, ერნესტ მანგნელი მოვიდა. ვერავინ იფიქრებდა, რომ "მანჩესტერ იუნაიტედი" თავის პირველ ტიტულს 5 წელიწადში მოიგებდა.

დიდებული დროება იდგა. ინგლისი ბეჯითად აგრძელებდა კოლონიების ხარჯზე განვითარებას. გამოჩნდა ლეიბორისტული მოძრაობის პირველი მანიშნებელი ფაქტები, მარქსიზმი თავის ფრთებს შლიდა იმპერიაში, ხოლო ლიბერალები კიდევ უფრო მიუახლოვდნენ არჩევნებში გამარჯვებას. "იუნაიტედში" კი ჯერ კიდევ არ იცოდნენ, რომ მალე ჯეიმს უესტთან განშორება და თავიანთ მეგობრულ ატმოსფეროში ერნესტ მანგნელის მიღება მოუწევდათ. სწორედ ამ დიადი მწვრთნელის შესახებ მოგითხრობთ, კომფორტულად მოთავსდით.

ჯეიმს ერნესტ მანგნელი 1866 წელს დაიბადა. სწავლობდა ბოლტონის საშუალო სკოლაში, სადაც სკოლის ადგილობრივი გუნდის რიგებში თამაშობდა. ახალგაზრდა მანგნელი ფეხბურთში გარკვეულ წარმატებებს აღწევდა, რის შედეგადაც ლანკაშირის საგრაფოსთვის სათამაშოდ შეირჩა.

ბავშვობიდან ერნესტი თავისი მშობლიური ქალაქის გუნდს, "ბოლტონს" ქომაგობდა. მიუხედავად მისი ნიჭისა, ფეხბურთში განსაკუთრებულ წარმატებას არ ეძებდა, სამაგიეროდ "ბოლტონის" დირექტორის თანამდებობა დაიკავა, რასაც კლუბის მდივნის საქმეს უთავსებდა. თუმცა დირექტორის პოსტზე ვერაფერ მნიშვნელოვანს ვერ მიაღწია. "ბოლტონი" 1989-99 წლების სეზონში დაბალ დივიზიონში გავარდა, ხოლო ჯეიმსმა დირექტორის პოსტი დატოვა და "ბარნლის" მთავარი მწვრთნელი გახდა.

მანგნელს წარუმატებლობა ახალ კლუბშიც გადაჰყვა - "ბარნლი" პირველივე სეზონში "უფსკრულში" გადაეშვა. ცეცხლზე ნავთი კი ჩემპიონატის ბოლოს მომხდარმა სკანდალმა დაასხა. "ბარნლის" მეკარე, ჯეკ ჰილმენი" "ნოტინგემ ფორესტის" მოთამაშეების მოსყიდვაში დაადანაშაულეს, რასაც იგი ჩემპიონატის ბოლო თამაშებისთვის აკეთებდა. "ბარნლი" მოგების შემთხვევაში უმაღლეს ლიგაში დარჩებოდა, მაგრამ "მეტყევეებმა" უსამართლობა აღკვეთეს. საბოლოოდ ჰილმენი ფეხბურთს ერთი წლით ჩამოაშორეს, ხოლო მანგნელის რეპუტაცია შეირყა და მისი სავარძელი გათავისუფლდა.


1902-03 წლების სეზონში სკანდალი ატყდა მანჩესტერულ კლუბშიც - "მანჩესტერ იუნაიტედში". იმ დროისათვის გუნდს ჯეიმს უესტი წვრთნიდა და გარი სტეფორდთან ერთად ის დროებით მოკვეთეს ფეხბურთიდან, რადგან ფეხბურთელების ხელფასის მაქინაციაში დაადანაშაულეს. სწორედ ამ დროს მიიღო მანგნელმა შეთავაზება. ერნესტი ასეთ წინადადებაზე დიდხანს არ დაფიქრებულა, რადგან "ბარნლიში" მისდამი ნდობა უკვე განელებულიყო და "იუნაიტედის" მთავარი მწვრთნელის პოსტის დაკავება ნამდვილ საჩუქრად იქცა.

"იუნაიტედის" ასეთი გადაწყვეტილება ქომაგებმა ცუდად მიიღეს. აბა რა იქნებოდა: მანგნელს არავითარი წარმატებისთვის არ მიუღწევია და ამასთან ერთად სკანდალშიც გაეხვა. არც მისი გუნდები აჩვენებდნენ სანახაობრივ ფეხბურთს. მაგალითად "მანჩესტერ იუნაიტედის ისტორიაში" აღწერილია: "იუნაიტედში" მოსვლის დღიდანვე მანგნელმა ფიზიკურ მომზადებას, გუნდურ სულისკვეთებასა და მეგობრობას მიაპყრო ყურადღება, ბურთით თამაშს კი მხოლოდ კვირაში ერთხელ უთმობდა ყურადღებას."

"მანჩესტერ იუნაიტედის" ახალი მფლობელი, ჯონ ჰენრი დევისი იმ დროისათვის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ბიზნესმენი იყო, რომელმაც მანგნელს მნიშვნელოვანი თანხა გამოუყო ტრანსფერებისთვის, რომელიც მან გამოიყენა. მისი მთავარი შენაძენი ჩარლი რობერტსი გახდა, რომელიც კლუბს იმ დროისათვის სარეკორდო თანხა, 600 ფუნტი დაუჯდა. გუნდში ასევე გამოჩნდენ ჩარლი სეგარი, ჯორჯ ბელი, ჯონ პედი, ჯონ პიკენი, ტომას ბლექსტოკი და ალექ ბელი.

"მანჩესტერ იუნაიტედში" მანგნელის საქმე კარგად წავიდა. 1905-06 წლების სეზონში "მანჩესტერ იუნაიტედმა" პირველი დივიზიონის საგზური დაბალ დივიზიონში მეორე ადგილზე გასვლით დაიკავა, სადაც მხოლოდ "ბრისტოლ სიტის" ჩამორჩა. "იუნაიტედმა" 38 მატჩში 90 გოლი გაიტანა! მთავარი ბომბარიდი იმ სეზონში ჯონ პიკენი (20 გოლი), ჯონ პედი (20 გოლი) და ჩარლი სეგარი (16 გოლი) გახდნენ. აღსანიშნავია, რომ თითოეული მათგანი მანგენელმა მოსვლისთანავე შეიძინა. მანკუნიანელების დაცვაც დიდებულად გამოიყურებოდა, რამეთუ მთელი სეზონის განმავლობაში მხოლოდ 28 გოლი გაუშვა. იმ დროს "იუნაიტედის" შეტევის გამწვავებაზე ჩარლი რობერტსი ზრუნავდა, ხოლო ფლანგებზე მას დიკ დაკვორტი და ალეკ ბეკი ეხმარებოდნენ.

მანჩესტერის ცისფერ მხარეში კი კიდევ ერთი სკანდალი აგორდა. "სიტი" იმ სეზონში პირველ დივიზიონში შესანიშნავად თამაშობდა. რომ არა "ასტონ ვილასთან" 1-3 მარცხი, "მანჩესტერ სიტის" მეორე ადგილის შანსიც ექნებოდა, მაგრამ საბოლოოდ მხოლოდ მესამე ადგილს დასჯერდნენ და წინ "ნიუკასლი" გაუშვეს.

ყველაზე საინტერესო კი წაგებული თამაშის შემდეგ დაიწყო. "ვილას" კაპიტანი, ალეკ ლიკი ამტკიცებდა, რომ "სიტის" ვარსკვლავი, ბილი მერედიტი მას 10 ფუნტს სთავაზობდა, თუ კი "ასტონ ვილა" დამარცხდებოდა. საფეხბურთო ასოციაციამ მერედიტი დამნაშავედ სცნო, ჯარიმა დააკისრა და ერთი წლით ფეხბურთიდან მოკვეთა. "სიტიმ" მერედიტის დაცვა გადაწყვიტა და საბოლოოდ კლუბისთვის უსიამოვნო ფაქტები ამოტივტივდა. თავის ინტერვიუში მერედიტმა განაცხადა: "რაში მდგომარეობს "მანჩესტერ სიტის" წარმატება? ჩემი აზრით იმაში, რომ კლუბი საფეხბურთო ასოციაციის წესებს აფურთხებდა და თავის ფეხბურთელებს ზღაპრულ თანხებს უხდიდა. ერთი მხარე შეთავაზებას აკეთებს, მეორე მხარე კი ჩუმად თანხმება საქმის მიმდინარეობას."

ეს განცხადება ნამდვილი ბომბი იყო, რადგან 1901 წელს ასოციაციამ მიიღო კანონი, რომელიც გუნდებს ფეხბურთელებისთვის 4 ფუნტზე მეტის გადახდას უკრძალავდა. ჩატარდა გამოძიება, რომლის საფუძველზეც დამტკიცდა, რომ "სიტი" თავის ფეხბურთელებს გადაჭარბებულ თანხებს უხდიდა. "ქალაქელთა" მწვრთნელი, ტომ მილი მთელი ცხოვრების განმავლობაში ჩამოაშორეს ფეხბურთს, ხოლო "სიტის" 250 ფუნტის ოდენობის ჯარიმის გადახდა დაევალა. შედეგად "სიტის" რამდენიმე ფეხბურთელის გაყიდვა აუქციონზე მოუხდა და მანგნელმა ასეთი შანსი ხელიდან არ გაუშვა. იმ დროისთვის ერთ-ერთი ყველაზე ნიჭიერი ფეხბურთელი, ბილი მერედიტი 500 ფუნტის სანაცვლოდ "იუნაიტედის" ფეხბურთელი გახდა. მის გარდა "ქალაქელებისგან" იყიდეს გერბერტ ბერჯესი, სენდი ტერნბული და ჯიმი ბენისტერი.

1907-08 წლების სეზონის "იუნაიტედმა" ზედიზედ სამი გამარჯვებით დაიწყო. მართალია ამას "მიდლსბორსთან" 2:1 მარცხი მოჰყვა, მაგრამ "იუნაიტედმა" შემდეგ ზედიზედ ათი გამარჯვება მოიპოვა და მოწინააღმდეგეებს ძლიერ გადაასწრო. ეს სეზონი "იუნაიტედის" პირველი ჩემპიონობით დასრულდა, რომელიც სხვა გუნდებთან 9 ქულიანი უპირატესობით იქნა მოპოვებული. შეიძლება ითქვას "იუნაიტედის" თამაშს იმ სეზონში ახლად მოსული ფეხბურთელები ქმნიდნენ. სენდი ტერნბულმა 25 გოლი გაიტანა, ჯოჯრ ბოლმა 19, ხოლო ჯიმი ტერნბულმა და ბილი მერედიტმა ათ-ათი გოლი.

1908 წლის ჩემპიონები, "მანჩესტერ იუნაიტედი"

წყარო: theatreofdreams